- Το παρόν αφιέρωμα είναι απλά μία (πάρα) πολύ συνοπτική περιγραφή των προηγούμενων final-4 ως κείμενο, που περισσότερο θα επικεντρωθεί στα στατιστικά μετά. Για όποιον θέλει να διαβάσει μία πραγματικά αξιόλογη δουλειά εδώ στο φόρουμ για τα final-4, μπορεί να βρει ΕΔΩ ένα πολύ σπουδαίο αναλυτικό αφιέρωμα του αγαπητού T.W.Is.M.
- Αν σας παραξενεύει η λέξη «σύγχρονων» στον τίτλο, θα πρέπει να αναφερθεί ότι εκτός από τα final-4 που γνωρίζουμε (από το 1988 και μετά), ο θεσμός του final-4 είχε χρησιμοποιηθεί και στις διοργανώσεις του Κυπέλλου Πρωταθλητριών του 1965-66 και 1966-67. Μετά βέβαια επανήλθαμε στις σειρές ημιτελικών ή στα final-6, έως ότου το 1988 επέστρεψαν τα final-4 όπως τα γνωρίζουμε σήμερα. Στατιστικά λοιπόν κλπ θα αφορούν τα 29 final-4 από το 1988 έως το 2016 (για το 2001 λαμβάνεται υπόψη η Σουπρολίγκα, που είχε και final-4, και όχι η Ευρωλίγκα).
Ξεκινάμε λοιπόν από τη μπασκετομάνα Γάνδη το 1988, όπου το 1ο final-4 συμπίπτει με την χρυσή εποχή του Άρη του Νίκου Γκάλη. Ο οποίος το παλεύει στον ημιτελικό με την Τρέισερ, αλλά η εμπειρία και η κλάση της γραμμής ψηλών των Ιταλών θα κάνει τη διαφορά. Οι Ιταλοί τελικά θα υπερισχύσουν και στον τελικό της Μακάμπι (που είχε κάνει την έκπληξη αποκλείοντας την πολύ ταλαντούχα Παρτιζάν) και θα κατακτήσουν τον δεύτερο συνεχόμενο ευρωπαϊκό τους τίτλο. MVP φυσικά ο Μπομπ Μάκαντου, ενώ από κοντά οι Ντ’Αντόνι, Ρίκυ Μπράουν και Ντίνο Μενεγκίν... Το 1989 στο Μόναχο ο Άρης προσπαθεί περισσότερο ίσως από κάθε άλλη φορά, όμως και πάλι δεν τα καταφέρνει στον ημιτελικό, αυτή τη φορά απέναντι στην Μακάμπι. Στον τελικό πάντως δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για το ποια είναι η νέα δύναμη του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Είναι φυσικά η Γιουγκοπλάστικα των Κούκοτς και Ράτζα (χωρίς ξένους), η οποία θα κατακτήσει τον πρώτο από τους τρεις σερί τίτλους της. Ο δεύτερος θα έρθει στην Σαραγόσα το 1990. Γιουγκοπλάστικα και Μπαρτσελόνα επικρατούν στους ημιτελικούς πολύ εμφατικά των Λιμόζ και Άρη αντίστοιχα και στον τελικό (σε ένα μάλλον κακό παιχνίδι) οι Γιουγκοσλάβοι επικρατούν με 72-67 κάνοντας το repeat. To three-peat θα έρθει το 1991 στο Παρίσι, χωρίς ελληνική παρουσία αυτή τη φορά. Η Γιουγκοπλάστικα είναι εμφανώς αλλαγμένη, με τον Παβλίσεβιτς στον πάγκο αντί του Μάλκοβιτς, χωρίς τον Ντίνο Ράτζα και για πρώτη φορά με έναν Αμερικανό, τον Λέστερ (που πάντως δεν έκανε και ιδιαίτερη διαφορά). Στον τελικό ξανά αντιμέτωπη η Μπαρτσελόνα των Έπι, Νόρις κλπ και ξανά ένα παρόμοιο ματς, με παρόμοιο αποτέλεσμα. 70-65 με καθοριστικό τον Σάβιτς αυτή τη φορά και three-peat για τη Γιουγκοπλάστικα, την οποία όμως θα διαλύσει σύντομα ο πόλεμος...
Η κούπα θα παραμείνει πάντως στη γιουγκοσλαβική σχολή το 1992. Είναι η σειρά της Παρτιζάν, με τον 32χρονο Ζέλικο Ομπράντοβιτς στον πάγκο και το σπουδαίο νεανικό δίδυμο γκαρντ Τζόρτζεβιτς-Ντανίλοβιτς. Στον τελικό αντίπαλος η Χοβεντούτ Μπανταλόνα και θα χρειαστεί ένα απο τα ιστορικότερα καλάθια στην ιστορία του θεσμού, το τρίποντο του Σάσα Τζόρτζεβιτς, για να στεφθεί πρωταθλήτρια η Παρτιζάν με 71-70. Το 1993 μεταφερόμαστε στη χώρα μας και το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας με τη συμμετοχή μάλιστα ελληνικής ομάδας, του σπουδαίου ΠΑΟΚ της εποχής, ο οποίος όμως θα αποκλειστεί στον ημιτελικό από την Τρεβίζο του μεγάλου Τόνι Κούκοτς. Στον τελικό όμως θα είναι η Λιμόζ που θα στεφθεί πρωταθλήτρια, μία ομάδα που έμεινε στην ιστορία για το «αντιμπάσκετ» που παρουσίασε (59-55 το σκορ του τελικού). Προπονητής ήταν ο Μπόζινταρ Μάλκοβιτς, σπουδαίος σκόρερ ο Μάικλ Γιανγκ και από εκεί και πέρα αρκετοί σκληροί αμυντικοί, με προεξάρχοντες τους Ζντοβντς και Μπιλμπά. Η Λιμόζ πάντως αντιπροσώπευε γενικά το μπάσκετ της εποχής, κάτι που φάνηκε και το 1994 στο Τελ Αβίβ, παρά το ότι η ίδια απουσίαζε. Παρούσες για πρώτη φορά εκεί 2 ελληνικές ομάδες, Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός, με τους κόκκινους να επικρατούν στον εμφύλιο του ημιτελικού, με ένα πραγματικά πολύ σπουδαίο δίδυμο ξένων στους Πάσπαλι-Τάρπλεϊ. Για πρώτη λοιπόν φορά έχουμε ελληνική ομάδα στον τελικό, όπου αντίπαλος είναι η Μπανταλόνα. Εκεί, μετά από μία πρωτοφανή αστοχία στα τελευταία 7 λεπτά του αγώνα και χάρη σε ένα τρίποντο του Κορνίλιους Τόμπσον ο τίτλος θα πάει στους Ισπανούς με 59-57... Το 1995 μεταφερόμαστε στη Σαραγόσα και έχουμε ακριβή επανάληψη σκηνικού στον πρώτο ημιτελικό. Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός ξανά αντιμέτωποι, με τους κόκκινους να επικρατούν και πάλι, με τον Έντι Τζόνσον να έχει αντικαταστήσει τον Πάσπαλι, ο οποίος θα ηττηθεί φορώντας τα πράσινα. Στον τελικό όμως περιμένει η Ρεάλ Μαδρίτης του Άρβιντας Σαμπόνις, η οποία δεν θα αφήσει πολλά περιθώρια. Τελικό σκορ 73-61, με τον σπουδαίο Λιθουανό να κατακτά αυτό που έπρεπε για πολλά χρόνια, πριν αναχωρήσει (καθυστερημένα) για το ΝΒΑ.
Το 1996 είχε πλέον φτάσει η μεγάλη στιγμή για το ελληνικό μπάσκετ και τον Παναθηναϊκό. Τόπος το Παρίσι και δράστες κατά κύριο λόγο ο μεγάλος Ντομινίκ Γουίλκινς και ο Στόγιαν Βράνκοβιτς. Ο πρώτος ήταν το μεγαλύτερο ίσως όνομα που είχε περάσει τον Ατλαντικό, ενώ ο δεύτερος ένα πραγματικό σκιάχτρο κάτω από το καλάθι, με αποκορύφωμα της καριέρας του την τάπα στα τελευταία δευτερόλεπτα του τελικού με την Μπαρτσελόνα, που έφερε την πρώτη κούπα στη χώρα μας με σκορ 67-66. Οι επιτυχίες θα συνεχιστούν και το 1997 στη Ρώμη. Είναι η σειρά του Ολυμπιακού, σε μία από τις πιο εμφατικές κατακτήσεις final-4 στην ιστορία. Πρωτεργάτες ο Ντούσαν Ίβκοβιτς και ο Ντέιβιντ Ρίβερς (σε ένα πραγματικό one-man show) και θύμα για μία ακόμη φορά στον τελικό η Μπαρτσελόνα, αυτή τη φορά με 73-58. To 1998 (με τη διοργάνωση σιγά-σιγά να αλλάζει μορφή τόσο στον αριθμό των ομάδων, όσο και των επιτρεπόμενων ξένων παιχτών) το final-4 διοργανώνεται στη Βαρκελώνη. Εκεί, το καλό για το ελληνικό μπάσκετ παραλίγο να τριτώσει, με την ΑΕΚ του Γιάννη Ιωαννίδη να φτάνει μέχρι τον τελικό, όπου όμως θα υποκύψει με 58-44 στην σαφώς ανώτερη Κίντερ (Βίρτους) Μπολόνια του Έτορε Μεσίνα και των Ριγκοντό, Ντανίλοβιτς, Σάβιτς, Νεστέροβιτς κλπ. Το 1999 μεταφερόμαστε στο Μόναχο, με τον Ολυμπιακό να έχει υψηλές ελπίδες, όμως στον ημιτελικό θα πέσει θύμα της διαστημικής Ζαλγκίρις του Τάιους Έντνι και των σπουδαίων σουτέρ (Μπούι, Στομπέργκας κλπ), η οποία έπαιζε ένα μπάσκετ μπροστά από την εποχή της. Στον τελικό, παρόμοια θα είναι και η τυχή της Βίρτους των πολλών αστέρων, με τους Λιθουανούς να κατακτούν έναν από τους πιο εντυπωσιακούς και συνάμα απροσδόκητους τίτλους στην ιστορία της διοργάνωσης.
Το 2000 σηματοδοτεί την έναρξη της χρυσής δεκαετίας του Παναθηναϊκού στο ευρωπαϊκό μπάσκετ. Τόπος η Θεσσαλονίκη και ο Παναθηναϊκός του Ζέλικο Ομπράντοβιτς και των Μποντιρόγκα, Ρέμπρατσα θα αποκλείσει στον ημιτελικό την Εφές και θα αντιμετωπίσει στον τελικό την Μακάμπι του (μακαρίτη πλέον) Νέιτ Χάφμαν. Τελικό σκορ 73-67 και η 3η κούπα για τη χώρα μας είναι γεγονός. Το ζευγάρι του τελικού θα επαναληφθεί και την επόμενη χρονιά στο Παρίσι. Η διοργάνωση βέβαια ονομάζεται «Σουπρολίγκα», με το όνομα της «Ευρωλίγκα» να χρησιμοποιείται πλέον από την εταιρεία που γνωρίζουμε μέχρικαι σήμερα, στην οποία την επόμενη χρονιά θα μεταπηδήσουν και οι ομάδες που το 2001 είχαν παραμείνει στη διοργάνωση της ΦΙΜΠΑ. Εν πάσει περιπτώσει, αυτή τη χρονιά η Μακάμπι των Χάφμαν, Μακ Ντόναλντ και Πάρκερ θα είναι σαφώς καλύτερη στον τελικό από τον Παναθηναϊκό και θα κατακτήσει τον πρώτο τίτλο της σύγχρονης ιστορίας της. Το 2002, ως Ευρωλίγκα πλέον, μεταφερόμαστε στην Μπολόνια. Εκεί, το ζευγάρι ΠΑΟ-Μακάμπι θα βρεθεί αντιμέτωπο στον ημιτελικό, με τους πράσινους να επικρατούν χάρη σε μια ηγετική εμφάνιση του Ντέγιαν Μποντιρόγκα και να προκρίνονται στον 3ο συνεχόμενο τελικό. Εκεί περιμένει το φαβορί: οι οικοδεσπότες Κίντερ Μπολόνια των Τζινόμπιλι, Ριγκοντό, Σμόντις, Γκρίφιθ, Γιάριτς κλπ.. Ο Παναθηναϊκός όμως θα επικρατήσει με 83-89 σε ένα από τα μεγαλύτερα παιχνίδια της ιστορίας του, με πρώτο σκόρερ τον Κουτλουάι και x-factor τον 21χρονο Λάζαρο Παπαδόπουλο. Την επόμενη χρονιά το final-4 διοργανώνεται στη Βαρκελώνη, και η Μπαρτσελόνα δεν χάνει την ευκαιρία να ανέβει για πρώτη φορά στην κορυφή. Ηγέτης της ο Μποντιρόγκα που είχε φύγει από τον Παναθηναϊκό, και μαζί με τους Γιασικεβίτσιους και Φούτσκα δημιούργησε ένα τρίο που εκείνη τη χρονιά δεν είχε αντίπαλο. Θύμα στον τελικό η Τρεβίζο των Έντνι και Λάνγκτον με ένα άνετο 76-65.
Ο τελικός του 2004 στο Τελ Αβίβ θα δημιουργήσει πολλά ακατάρριπτα ίσως ρεκόρ. Τελικό σκορ μεταξύ της οικοδέσποινας Μακάμπι και της Σκίπερ (Φορτιτούντο) Μπολόνια 118-74! Μία σαρωτική Μακάμπι χάρμα ιδέσθαι, με τον Πίνι Γκέρσον στον πάγκο και τους Γιασικεβίτσιους, Πάρκερ, Μπαστόν, Βούισιτς σε μία από τις μεγαλύτερες παραστάσεις στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Ο πραγματικός τελικός ίσως ήταν ο ημιτελικός με την ΤΣΣΚΑ... Το ρόστερ των Ισραηλινών δεν θα αλλάξει κατά πολύ την επόμενη χρονιά, επομένως η κατάληξη του final-4 της Μόσχας (2005) δεν θα εκπλήξει κανέναν. Νίκη για την Μακάμπι στον ημιτελικό με τον Παναθηναϊκό, νίκη με 90-78 και στον τελικό με την σπουδαία Ταού των Σκόλα, Ματσιγιάουσκας, Πριτζιόνι (η οποία είχε σοκάρει στον άλλον ημιτελικό την οικοδέσποινα ΤΣΣΚΑ). Το 2006 το final-4 θα διεξαχθεί μετά από χρόνια σε «ουδέτερη ζώνη», την Πράγα. Η Μακάμπι είναι και πάλι παρούσα, η αντικατάσταση όμως του Γιασικεβίτσιους με τον Σόλομον θα την κάνει ένα κλικ χειρότερη από ότι χρειαζόταν για το three-peat. Στον θρόνο λοιπόν θα κάτσει μετά από πάρα πολλά χρόνια η ΤΣΣΚΑ. Με τον Έτορε Μεσίνα στον πάγκο και τον Παπαλουκά να δίνει άλλη διάσταση στον ρόλο του 6ου παίχτη, με τεράστια συμβολή φυσικά των βασικών Λάνγκτον, Χόλντεν, Σμόντις κλπ. Θύμα της στον ημιτελικό η Μπαρτσελόνα και στον τελικό η κάτοχος Μακάμπι με 73-69, με τον Παπαλουκά να γίνεται ο πρώτος Έλληνας που κατακτά τον τίτλο του MVP ενός final-4. Την επόμενη χρονιά (2007), το final-4 επιστρέφει στην Ελλάδα και, για πρώτη φορά, στο ΟΑΚΑ. Ο οικοδεσπότης Παναθηναϊκός θα εκμεταλλευτεί τον κόσμο του και θα φτάσει στον 4ο τίτλο της ιστορίας του, μετά από μία άνετη νίκη στον ημιτελικό με την Ταού και έναν μυθικό τελικό απέναντι στην κάτοχο ΤΣΣΚΑ (τελικό σκορ 93-91). Έχει πλέον ανατείλει για τα καλά το άστρο του Δημήτρη Διαμαντίδη, ο οποίος θα κατακτήσει και τον τίτλο του MVP όχι τόσο χάρη στο σκοράρισμά του (το οποίο ανέλαβαν οι Σισκάουσκας, Μπατίστ) αλλά σε όλες τις υπόλοιπες δουλειές που έκανε στο παρκέ.
Το 2008 το final-4 φιλοξενείται στη Μαδρίτη, με συμμετέχουσες τις ΤΣΣΚΑ, Μακάμπι, Ταού και Σιένα. Στον πρώτο ημιτελικό οι Ιταλοί (τρόπος του λέγειν, χωρίς σχεδόν κανέναν Ιταλό στο ενεργό rotation) προσπαθούν, όμως η Μακάμπι υπερισχύει, με παίχτη κλειδί τον 37χρονο Ντέρεκ Σαρπ (17 πόντοι). Ο δεύτερος ημιτελικός είναι σαφώς δυνατότερος, με την εμπειρία της ΤΣΣΚΑ να αποδεικνύεται κλειδί στο τέλος. Οι Ρώσοι, λοιπόν, θα βρεθούν για τρίτη συνεχόμενη χρονιά στον τελικό, όπου θα κατακτήσουν τον δεύτερό τους τίτλο, επικρατώντας εύκολα της Μακάμπι με 91-77. Το ρόστερ τους, σχεδόν σταθερό όλη αυτή τη τριετία περιελάμβανε την πεντάδα των Χόλντεν, Λάνγκτον (ο οποίος αναδείχθηκε και MVP), Σισκάουσκας, Σμόντις, Άντερσεν, με 6ο παίχτη φυσικά τον Θοδωρή Παπαλουκά. Το 2009 στο Βερολίνο έχουμε, μεταξύ άλλων, την επιστροφή του Ολυμπιακού στο υψηλότερο επίπεδο. Με τον Παναγιώτη Γιαννάκη στον πάγκο και μεταγραφές όπως τους Παπαλουκά, Τσίλντρες, Βούισιτς, οι κόκκινοι θα αντιμετωπίσουν στον ημιτελικό τον Παναθηναϊκό, όπου θα ηττηθούν με 82-84 σε ένα από τα συναρπαστικότερα ματς που είδαμε ποτέ. Το ρόστερ των πρασινων θυμίζει εκείνη τη χρονιά πραγματική dream team: Διαμαντίδης, Σπανούλης, Γιασικεβίτσιους, Νίκολας, Φώτσης, Μπατίστ, Πέκοβιτς κλπ... Στον τελικό, ο Παναθηναϊκός θα βρει απέναντί του την ΤΣΚΚΑ (4ος συνεχόμενος τελικός για τους Ρώσους), όπου στο πρώτο ημίχρονο θα κάνει πάρτυ προηγούμενος με +20. Στο 2ο όμως το ματς θα γυρίσει, και η ΤΣΣΚΑ θα φτάσει ένα σουτ μακριά από τον τίτλο, ο οποίος όμως θα καταλήξει ξανά στον Παναθηναϊκό (5ος στην ιστορία του). Το 2010 (Παρίσι) είναι η σειρά του Ολυμπιακού να επιστρέψει στον τελικό. Διατηρώντας τον περσινό κορμό και προσθέτοντας τον Λίνας Κλέιζα, θα κερδίσει στον ημιτελικό πολύ δύσκολα την ομάδα-έκπληξη Παρτιζάν, στον τελικό όμως δεν θα εμφανιστεί καν και θα υποκύψει στην ανώτερη Μπαρτσελόνα με 86-68. Είναι ο 2ος τίτλος στην ιστορία των Καταλανών, με τον σπουδαίο Χουάν Κάρλος Ναβάρο MVP και τους Ρούμπιο, Μάικλ, Μόρρις, Λόρμπεκ, Μπαζίλε κλπ..
Το 2011 το final-4 διεξάγεται στη Βαρκελώνη. Παρών είναι ο Παναθηναϊκός, ο οποίος έχει αποκλείσει στους "8" το μεγάλο φαβορί Μπαρτσελόνα. Το final-4, λοιπόν, είναι απλά η επιβεβαίωση της φαινομενική υπεροχής των πρασίνων απέναντι στις Μακάμπι, Σιένα και Ρεάλ. Ένας Παναθηναϊκός με λιγότερο εντυπωσιακό ρόστερ, αλλά με έκδηλη τη σφραγίδα του Ζέλικο Ομπράντοβιτς και του Δημήτρη Διαμαντίδη. Το 2012 στην Κωνσταντινούπολη είναι η σειρά δύο άλλων μύθων του ευρωπαϊκού μπάσκετ: Ντούσαν Ίβκοβιτς και Βασίλης Σπανούλης, με τα χρώματα του Ολυμπιακού. Σε δύο πολύ κλειστούς ημιτελικούς, ο Ολυμπιακός θα επικρατήσει της Μπαρτσελόνα και η ΤΣΣΚΑ του Παναθηναϊκού. Το μεγάλο φαβορί φυσικά για τον τελικό είναι οι Ρώσοι (Κιριλένκο, Τεόντοσιτς, Κρστιτς, Σισκάουσκας κλπ), οι οποίοι θα βρεθούν μέχρι και το +19 στην 3η περίοδο. Ο Ολυμπιακός όμως θα επιστρέψει, με καταλυτικούς τους Παπανικολάου και Πρίντεζη, και τελικά θα πάρει τη νίκη με το περίφημο πλέον καλάθι του Πρίντεζη με 62-61. Ήταν η ολοκλήρωση ενός άθλου, με μία ομάδα που το μπάτζετ της δεν θύμιζε σε τίποτα αυτά των προηγούμενων χρόνων. Έναν χρόνο μετά, το 2013 στο Λονδίνο, ο άθλος θα επαναληφθεί. Στον πάγκο πλέον κάθεται ο Γιώργος Μπαρτζώκας, το ρόστερ όμως είναι σχεδόν όμοιο με το περσινό, με τους Σπανούλη, Πρίντεζη, Παπανικολάου, Χάινς, Λο κλπ. Στους ημιτελικούς ο Ολυμπιακός θα επικρατήσει της ΤΣΣΚΑ με 69-52 σε ένα αμυντικό σεμινάριο, ενώ στο ισπανικό κλάσικο η Ρεάλ των Σέρχιο, Ρούντι, Γιουλ κλπ. θα αποκλείσει την Μπαρτσελόνα με 74-67. Στον τελικό ο Ολυμπιακός θα ξαναβρεθεί να χάνει με διψήφιες διαφορές όπως το '12, όμως θα επιστρέψει και πάλι, πετυχαίνοντας 90 πόντους σε 30 λεπτά και επικρατώντας πανηγυρικά με 100-88, με τον Βασίλη Σπανούλη να κατακτά το 3ο βραβείο MVP της καριέρας του, και τους Λο-Χάινς να αφήνουν για πάντα ανεξίτηλα γραμμένα τα ονόματά τους στην ιστορία της ομάδας.
Το 2014 θα απουσιάζει ελληνική ομάδα μετά από καιρό. Στο Μιλάνο, λοιπόν, είναι η ώρα της Μακάμπι να επιστρέψει στην κορυφή. Με τον Ντέιβιντ Μπλατ στο πάγκο και ένα ρόστερ με πολύ έντονο το αμερικανικό στοιχείο (Ράις, Χίκμαν, Σμιθ, Τάιους κλπ) θα νικήσει στον ημιτελικό την ΤΣΣΚΑ (που για μία ακόμη φορά θα χάσει ένα παιχνίδι στο τέλος) και θα βρει στον τελικό τη Ρεάλ, η οποία είχε διαλύσει στον άλλο ημιτελικό την Μπαρτσελόνα με 38 πόντους διαφορά... Εκεί, το παιχνίδι θα είναι συναρπαστικό και θα οδηγηθεί στην παράταση (για πρώτη φορά στη σύγχρονη εποχή), όπου τα καύσιμα της Ρεάλ θα τελειώσουν και η Μακάμπι θα επικρατήσει με 98-86, με τον Ράις να κατακτά δικαίως τον τίτλο του MVP. Το 2015 στη Μαδρίτη ο Ολυμπιακός επιστρέφει, και το σενάριο του ημιτελικού με την ΤΣΣΚΑ είναι γνωστό: ανατροπή στο τέλος και νίκη για τους κόκκινους, με μεγάλα καλάθια του Βασίλη Σπανούλη. Στον τελικό όμως η γηπεδούχος Ρεάλ αποδεικνύεται ανώτερη, ή αν θέλετε ο Ολυμπιακός κατώτερος της ομάδας που είχε κατακτήσει το back-to-back κάποια χρόνια πριν. Η Ρεάλ λοιπόν θα κατακτήσει τον 9ο τίτλο της ιστορίας της (και 1ο μετά το 1995), με πρώτο σκόρερ τον Κάρολ, MVP τον Νοτσιόνι, αλλά κυρίως πολύ σπουδαίο τον ισπανικό κορμό της των Γιουλ, Ρούντι, Σέρχιο και Ρέγες... Τέλος, φτάνουμε το 2016 στο Βερολίνο, σε έναν πολύ σπουδαίο τελικό μεταξύ της Φενέρ του Ζέλικο Ομπράντοβιτς και της ΤΣΣΚΑ του Δημήτρη Ιτούδη, οι οποίες έχουν επικρατήσει νωρίτερα των εκπλήξεων της διοργάνωσης Μπασκόνια και Λοκομοτίβ Κουμπάν. Στον τελικό, λοιπόν, η ΤΣΣΚΑ θα βρεθεί μπροστά με 20, η Φενέρ όμως θα επιστρέψει στο 2ο ημίχρονο και όλοι θα πιστέψουν ότι θα δουμε ξανά το ίδιο έργο. Ένα φόλοου του Κριάπα όμως θα στείλει το παιχνίδι στην παράταση, όπου η ΤΣΣΚΑ θα είναι πιο ψύχραιμη και θα επιστρέψει στην κορυφή της Ευρώπης σπάζοντας την κατάρα. MVP ο Νάντο ντε Κολό, με άξιους συμπαραστάτες τους Τεόντοσιτς και Χάινς, αλλά παίχτη-κλειδί φυσικά τον Κριάπα στην τελευταία φάση.
Χώρες διεξαγωγής:
7: Ισπανία
4: Γερμανία, Γαλλία
3: Ελλάδα, Ιταλία
2: Τουρκία, Ισραήλ
1: Ρωσία, Τσεχία, Μεγάλη Βρετανία, Βέλγιο
Κατακτήσεις ομάδων:
6: Panathinaikos (1996, 2000, 2002, 2007, 2009, 2011)
4: Maccabi Tel Aviv (2001, 2004, 2005, 2014)
3: CSKA Moscow (2006, 2008, 2016), Olympiacos (1997, 2012, 2013), Jugoplastika (1989, 1990, 1991)
2: Barcelona (2003, 2010), Real Madrid (1995, 2015)
1: Milano (1988), Partizan (1992), Limoges (1993), Joventut (1994), Virtus Bologna (1998), Zalgiris (1999)
Παρουσίες ομάδων:
15: CSKA Moscow
14: Barcelona
12: Maccabi Tel Aviv
11: Panathinaikos
9: Olympiacos
7: Real Madrid
5: Baskonia
4: Partizan, Treviso, Siena
3: Aris, Jugoplastika, Limoges, Virtus Bologna
2: Milano, Joventut, Fortitudo Bologna, Efes Pilsen, Fenerbahce
1: Pesaro, Estudiantes, PAOK, AEK, Olimpija Ljubljana, ASVEL, Zalgiris, Malaga, Lokomotiv Kuban
Κατακτήσεις προπονητών:
8: Zeljko Obradovic (1992, 1994, 1995, 2000, 2002, 2007, 2009, 2011)
4: Bozidar Maljkovic (1989, 1990, 1993, 1996)
3: Ettore Messina (1998, 2006, 2008), Pini Gershon (2001, 2004, 2005)
2: Dusan Ivkovic (1997, 2012)
1: Franco Casalini (1988), Zeljko Pavlicevic (1991), Jonas Kazlauskas (1999), Svetislav Pesic (2003), Xavi Pascual (2010), Giorgos Bartzokas (2013), David Blatt (2014), Pablo Laso (2015), Dimitris Itoudis (2016)
Παρουσίες προπονητών:
15: Zeljko Obradovic
11: Ettore Messina
7: Dusan Ivkovic
6: Giannis Ioannidis, Bozidar Maljkovic, Aito Reneses
5: Pini Gershon, Xavi Pascual
3: Zvi Sherf, David Blatt, Velimir Perasovic, Pablo Laso
2: Dusko Vujosevic, Sergio Scariolo, Mike D’Antoni, Petar Skansi, Jonas Kazlauskas, Ergin Ataman, Dusko Ivanovic, Panagiotis Giannakis, Giorgos Bartzokas, Dimitris Itoudis
Παρουσίες παιχτών:
10: Viktor Khryapa
9: Theo Papaloukas
8: JR Holden, Juan Carlos Navarro, Derrick Sharp, Fragiskos Alvertis
7: Matjaz Smodis, Milos Teodosic
6: Tal Burstein, Trajan Langdon, David Andersen, Nikola Vujcic, Sasha Kaun, Andrey Vorontsevich, Sarunas Jasikevicius, Erazem Lorbek
5: Panagiotis Giannakis, Riccardo Pittis, Andres Jimenez, Panagiotis Fasoulas, Ramunas Siskauskas, Dimitris Diamantidis, Mike Batiste, Ioannis Bourousis, Kyle Hines, Pablo Prigioni, Kostas Tsartsaris, Alexei Savrasenko, Yotam Halperin, Sergei Panov, Gur Shelef, Dragan Tarlac
4: Nikos Galis, Nikos Filippou, Doron Jamchy, Juan Antonio San Epifanio, Toni Kukoc, Stojan Vrankovic, Zoran Savic, Johnny Rogers, Milan Tomic, Nadav Henefeld, Vassilis Spanoulis, David Blu(thental), Sergio Rodriguez, Sergio Llull, Giorgos Printezis, Felipe Reyes, Kostas Sloukas, Gianluca Basile, Stratos Perperoglou, Nikos Zisis, Victor Sada, Tomas van den Spiegel, Sergi Vidal, Anthony Parker, Tiago Splitter, Aaron Jackson, Zoran Planinic, Mikhalis Kakiouzis, Denis Marconato, Dejan Bodiroga, Antonis Fotsis, Predrag Drobnjak, Damir Mulaomerovic
Κατακτήσεις παιχτών:
4: Fragiskos Alvertis (1996, 2000, 2002, 2007), Sarunas Jasikevicius (2003, 2004, 2005, 2009)
3: Luka Pavicevic (1989, 1990, 1991), Zoran Sretenovic (1989, 1990, 1991), Velimir Perasovic (1989, 1990, 1991), Toni Kukoc (1989, 1990, 1991), Zan Tabak (1989, 1990, 1991), Zoran Savic (1990, 1991, 1998), Dejan Bodiroga (2000, 2002, 2003), Antonis Fotsis (2000, 2009, 2011), Anthony Parker (2001, 2004, 2005), Derrick Sharp (2001, 2004, 2005), Gur Shelef (2001, 2004, 2005), Tal Burstein (2001, 2004, 2005), Dimitris Diamantidis (2007, 2009, 2011), Mike Batiste (2007, 2009, 2011), Kostas Tsartsaris (2007, 2009, 2011), Stratos Perperoglou (2009, 2011, 2013), Vassilis Spanoulis (2009, 2012, 2013), Kyle Hines (2012, 2013, 2016)
2: Dusko Ivanovic (1989, 1990), Goran Sobin (1989, 1990), Dino Radja (1989, 1990), Predrag Danilovic (1992, 1998), Zeljko Rebraca (1992, 2000), Lazaros Papadopoulos (2002, 2012), Juan Carlos Navarro (2003, 2010), Nikola Vujcic (2004, 2005), David Blu(thental) (2004, 2014), Maceo Baston (2004, 2005), JR Holden (2006, 2008), Trajan Langdon (2006, 2008), Theo Papaloukas (2006, 2008), Tomas van den Spiegel (2006, 2008), Ramunas Siskauskas (2007, 2008), Acie Law (2012, 2013), Pero Antic (2012, 2013), Kostas Papanikolaou (2012, 2013), Kostas Sloukas (2012, 2013), Giorgos Printezis (2012, 2013), Viktor Khryapa (2008, 2016), Nikita Kurbanov (2006, 2016)
Τίτλοι MVP:
3: Toni Kukoc (1990, 1991, 1993), Vassilis Spanoulis (2009, 2012, 2013)
2: Dejan Bodiroga (2002, 2003), Dimitris Diamantidis (2007, 2011)
1: Bob McAdoo (1988), Dino Radja (1989), Sasha Danilovic (1992), Zarko Paspalj (1994), Arvydas Sabonis (1995), Dominique Wilkins (1996), David Rivers (1997), Zoran Savic (1998), Tyus Edney (1999), Zeljko Rebraca (2000), Ariel McDonald (2001), Anthony Parker (2004), Sarunas Jasikevicius (2005), Theo Papaloukas (2006), Trajan Langdon (2008), Juan Carlos Navarro (2010), Tyrese Rice (2014), Andres Nocioni (2015), Nando de Colo (2016)
Περισσότεροι πόντοι:
231: Nikos Galis
194: JR Holden
172: Trajan Langdon
170: Juan Carlos Navarro
164: Theo Papaloukas, Dejan Bodiroga
154: David Andersen
147: Matjaz Smodis, Ramunas Siskauskas
145: Fragiskos Alvertis
143: Sarunas Jasikevicius
140: Anthony Parker
139: Zoran Savic
129: Toni Kukoc, Mike Batiste, Viktor Khryapa
125: Milos Teodosic
122: Juan Antonio San Epifanio
117: Doron Jamchy
116: Predrag Drobnjak
113: Vassilis Spanoulis
110: Dimitris Diamantidis
Περισσότερα ριμπάουντ:
97: Viktor Khryapa
84: Stojan Vrankovic
73: Matjaz Smodis
70: David Andersen
65: Panagiotis Fasoulas
60: Dragan Tarlac
58: Mike Batiste
53: Ioannis Bourousis
50: Maceo Baston
