QUOTE
Γνωρίζατε ότι στη χώρα μας περισσότερα από 200.000 παιδιά καπνίζουν συστηματικά με ό,τι αυτό συνεπάγεται; Μήπως ότι σε κάθε τσιγάρο μπορεί να υπάρχουν έως και 600 χημικές ουσίες που έχουν σκοπό να μας εθίσουν;
Το κάπνισμα αποτελεί σήμερα την πρώτη αιτία νοσηρότητας παγκοσμίως. Σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με μια σειρά από παθολογικές καταστάσεις, όπως ο καρκίνος στον πνεύμονα και σε άλλα όργανα, τα καρδιακά νοσήματα, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η περιφερική αγγειακή νόσος, η εγκεφαλική αγγειακή νόσος, η ελαττωματική εμβρυϊκή ανάπτυξη (σωματικά και νευρολογικά), το μειωμένο βάρος γέννησης κ.α. Υπάρχουν καταστάσεις που έχουν απόλυτη, σχέση με το κάπνισμα όπως για παράδειγμα η αποφρακτική θρομβαγγειίτιδα ή νόσος του Buerger).
Χιλιάδες μελέτες και επιστημονικές εργασίες από τη δεκαετία του 1950 προσπαθούν να προσεγγίσουν και να διερευνήσουν τις επιπτώσεις της χρήσης του καπνού στον άνθρωπο. Τα αποτελέσματα όλης αυτής της προσπάθειας καταδεικνύουν τις σοβαρότατες βλάβες που προκαλούνται στον ανθρώπινο οργανισμό και σε μεγάλο βαθμό έχουν περιγραφεί και κατανοηθεί οι μηχανισμοί αυτών των βλαβών.
Για παράδειγμα, η επίδραση του καπνίσματος στο αγγειακό ενδοθήλιο, (φλεγμονή και οξειδωτικές αντιδράσεις) είναι μία από τις αιτίες που ευνοούν την ανάπτυξη της αθηρωματικής πλάκας, με συνέπεια τη στένωση των αγγείων και τις αντίστοιχες κλινικές εκδηλώσεις. Επίσης έχει μελετηθεί επισταμένα ο μηχανισμός πρόκλησης νεοπλασματικών ή άλλων βλαβών στο πνευμονικό παρέγχυμα.
Πρόσφατη έρευνα
Αν και ο σκοπός αυτού του άρθρου δεν είναι η στείρα παράθεση αριθμών και ποσοστών, κρίνω σκόπιμο ν’αναφέρω επιγραμματικά μερικά ενδιαφέροντα στατιστικά στοιχεία. Σε ποσοστό 10% τα ελληνόπουλα ηλικίας 12 – 18 ετών, δηλώνουν συστηματικοί καπνιστές. Αυτό σημαίνει ότι στη χώρα μας καπνίζουν συστηματικά περισσότερα από 200000 παιδιά! Το 25% από αυτά θα χάσει αργότερα τη ζωή του από νόσο σχετική με το κάπνισμα! (Πρόσφατη έρευνα Χαροκόπειου Πανεπιστημίου).
Σ’ ότι αφορά στον ενήλικο ελληνικό πληθυσμό, καπνιστές είναι περίπου το 45 – 50%. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός πως το 85% αυτών δεν έχει πεισθεί για τις βλάβες που προκαλεί το παθητικό κάπνισμα.
Υπολογίζεται πως το 25% των συστηματικών καπνιστών έχουν προσδόκιμο επιβίωσης περίπου 8 – 12 χρόνια λιγότερα από το μέσο όρο, ενώ ο κίνδυνος εμφάνισης στεφανιαίας νόσου και εμφράγματος του μυοκαρδίου είναι τριπλάσιος από το μέσο όρο.
Περιέργεια και διαφήμιση η αιτία
Η χρήση του καπνού αποτελεί κοινωνικό φαινόμενο. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι καπνιστές σήμερα ξεκινούν τη συνήθεια αυτή, σε ηλικίες σαφώς μικρότερες από το παρελθόν, στην εφηβική ή ακόμα και στην παιδική ηλικία. Αυτή η πολύ πρόωρη έναρξη του καπνίσματος, αποτελεί από μόνη της σοβαρό παράγοντα κινδύνου και συγκεκριμένα αν προκύψει σε ηλικία από 16 ετών και κάτω, διπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης περιφερικής αγγειακής νόσου αργότερα. Αυτό βέβαια είναι αποτέλεσμα πολλών παραμέτρων που σχετίζονται με το κοινωνικό περιβάλλον, την οικογένεια, το σχολείο, τις ανθρώπινες σχέσεις.
Ένα παιδί που μεγαλώνει σε περιβάλλον καπνιστών έχει πάρα πολλές πιθανότητες να γίνει και το ίδιο καπνιστής. Επίσης κυρίαρχο ρόλο σε αυτή την εξέλιξη, παίζει η βιομηχανία της διαφήμισης μέσα από τη διαμόρφωση συγκεκριμένων προτύπων προσωπικής, επαγγελματικής ή κοινωνικής επιτυχίας, που σαν βασικό και κυρίαρχο συστατικό τους έχουν το κάπνισμα.
Άλλωστε οι ίδιοι οι καπνιστές ομολογούν ότι ξεκίνησαν το κάπνισμα είτε από περιέργεια, είτε από παρότρυνση της παρέας κλπ. Το γιατί αυτή η κατ’ αρχήν «δοκιμαστική» εμπειρία ,εξελίσσεται συνήθως ή σχεδόν πάντα ,σε μόνιμη συνήθεια και ανάγκη, είναι ένα θέμα που σχετίζεται οπωσδήποτε με τα συστατικά του καπνού, ή πιο σωστά του τσιγάρου.
Μενθόλη παντού
Η διάκριση μεταξύ καπνού και τσιγάρου είναι νομίζω απαραίτητη, γιατί είναι γνωστό, ότι τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια, τα περισσότερα τσιγάρα περιέχουν εκτός από τον καπνό και πολλές άλλες ουσίες και προσμίξεις. Ο Καθηγητής Heinz-Walter Thielman αναφέρει ότι σε κάθε τσιγάρο μπορεί να υπάρχουν έως και 600 τέτοιες κατάλληλα χημικά επεξεργασμένες ουσίες, που αποτελούν το 10% του βάρους του.
Συγκεκριμένα, στις 26 Μαρτίου 2005, δημοσιεύτηκαν στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό BMJ, τα αποτελέσματα μελετών του Γερμανικού Κέντρου Έρευνας του Καρκίνου που εκπονήθηκαν στη Χαϊδελβέργη και στο Αμβούργο, στις οποίες αναφέρεται ότι οι καπνοβιομηχανίες χρησιμοποιούν ουσίες όπως η μενθόλη (όχι μόνο στα τσιγάρα που χαρακτηρίζονται έτσι),η ζάχαρη, διάφορα αρωματικά, η αμμωνία και το κακάο, έτσι ώστε να κάνουν ευκολότερο και πιο ευχάριστο το κάπνισμα ιδιαίτερα στα παιδιά και στους εφήβους.
Για παράδειγμα η εισπνοή της μενθόλης, προκαλεί μια τοπική και προσωρινή αναισθησία στον αναπνευστικό βλεννογόνο, με αποτέλεσμα να είναι ευκολότερη η βαθιά εισπνοή του καπνού, ιδιαίτερα στους αρχάριους καπνιστές, με συνέπεια βέβαια τη μεγαλύτερη και γρηγορότερη έκθεση στη νικοτίνη, που με τη σειρά της βέβαια προκαλεί εθισμό και εξάρτηση.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή η δραστηριότητα δεν είναι παράνομη, όπως χαρακτηριστικά δηλώνει ο πρόεδρος της Ένωσης των Γερμανικών Καπνοβιομηχανιών Wolfgang Heiner, ενώ για την ώρα μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει επιχειρηθεί νομικά να αλλάξει αυτό το καθεστώς. Τελειώνω την αναφορά μου στο συγκεκριμένο θέμα, με τη σκέψη ότι πιθανώς τα όσα προαναφέρθηκαν, καθιστούν μάλλον ανίσχυρο το επιχείρημα των καπνιστών και κυρίως των βιομηχανιών, να παρουσιάζουν το κάπνισμα ως προϊόν ελεύθερης βούλησης και ως άσκηση ενός θεμελιώδους δικαιώματος προσωπικής ελευθερίας.
Παθητικοί καπνιστές
Μια άλλη παράμετρος που ήδη αναφέρθηκε είναι το παθητικό κάπνισμα. Είναι σαφές ότι οι παθητικοί καπνιστές κινδυνεύουν πολύ περισσότερο απ’ ότι πιστεύαμε παλιότερα, ή από ότι οι Έλληνες καπνιστές πιστεύουν στην πλειοψηφία τους ακόμη και σήμερα όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Στη Μεγάλη Βρετανία πεθαίνουν από το παθητικό κάπνισμα κάθε χρόνο 2700 άνθρωποι, ηλικίας 20-64 χρόνων και άλλοι 8000 με ηλικία από 65 χρόνια και πάνω.
Και βέβαια νομίζω ότι εδώ εγείρεται ένα τεράστιο ζήτημα, με νομικές αλλά κυρίως ηθικές προεκτάσεις. Εναπόκειται στο κράτος και στην οργανωμένη πολιτεία, να θέσει τους κανόνες εκείνους που θα προστατεύουν τους μη καπνιστές από την αθέλητη έκθεσή τους σε σοβαρούς κινδύνους για την υγεία τους, που απορρέουν από την, (ας μου επιτραπεί η έκφραση), καταχρηστική άσκηση ενός άλλου δικαιώματος, όπως είναι το κάπνισμα.
Εν κατακλείδι, θεωρώ ότι σε μια ευνομούμενη πολιτεία, πρέπει να δίνεται η ευκαιρία σε κάθε πολίτη, να ασκεί τα δικαιώματά του (πχ. ειδικοί χώροι για αυτούς που θέλουν οπωσδήποτε να καπνίσουν). Αν όμως αυτό για λόγους αντικειμενικούς δεν είναι κατορθωτό, τότε το δικαίωμα του μη καπνιστή είναι υπέρτερο και πρέπει κατά τη γνώμη μου να γίνεται σεβαστό.
Εδώ βέβαια πρέπει να ειπωθεί ότι τα τελευταία χρόνια γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια σε παγκόσμιο επίπεδο, με σκοπό τη μείωση του καπνίσματος. Αν και τα οικονομικά συμφέροντα είναι τεράστια, επιχειρείται να ελεγχθεί το φαινόμενο, τόσο νομικά, όσο και σε επίπεδο ενημέρωσης.
Θέλουν να το κόψουν
Είναι χαρακτηριστικό ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες και στη Μεγάλη Βρετανία ,για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία, το 70-80% των καπνιστών δηλώνουν πρόθεση να κόψουν το κάπνισμα, ενώ το 30-40% αυτών κάνουν τουλάχιστον μια τέτοια προσπάθεια το χρόνο. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι και τεχνικές διακοπής του καπνίσματος. Ειδικά ιατρεία με ειδική φαρμακευτική αγωγή (η οποία τα τελευταία χρόνια εμπλουτίζεται με νέα πολλά υποσχόμενα φάρμακα), δερματικά αυτοκόλλητα επιθέματα με υποκατάστατα της νικοτίνης, βελονισμός, ομοιοπαθητική κλπ. Ανασχετικό παράγοντα αποτελεί η άποψη ότι με τη διακοπή του καπνίσματος, θα αυξηθεί το σωματικό βάρος του καπνιστή.
Τα αποτελέσματα αυτών των μεθόδων ποικίλλουν και δεν υπάρχουν για την ώρα κριτήρια αντικειμενικής αξιολόγησης. Πάντως; όπως και αν έχουν τα πράγματα, είναι σαφές, ότι βασικός και θεμελιώδης παράγοντας για την επιτυχία αυτής της προσπάθειας, είναι το μυαλό και η θέληση του καπνιστή. Ένα βασικό ερώτημα που απασχολεί πολλούς καπνιστές, είναι εάν και μετά από πόσο χρονικό διάστημα από τη διακοπή του καπνίσματος ο οργανισμός θα επανέλθει στη φυσιολογική του κατάσταση. Η απορία αυτή είναι πλασματική, ή ακόμα καλύτερα παραπλανητική. Κι’ αυτό γιατί πολλές φορές, με τη σκέψη ότι ποτέ η υγεία τους δεν πρόκειται ν’ αποκατασταθεί πλήρως, δε βρίσκουν τη δύναμη και τη θέληση που όπως είπαμε απαιτείται, για να σταματήσουν το κάπνισμα.
Και βέβαια επί της ουσίας, σαφώς και έχει νόημα η διακοπή του καπνίσματος, σε οποιαδήποτε φάση της ζωής ενός καπνιστή. Το πόσο πολύ και πόσο γρήγορα θα ωφεληθεί κανείς, εξαρτάται από πολλές παραμέτρους (διάρκεια καπνίσματος, πιθανές βλάβες που ήδη έχουν προκληθεί, σύνοδες παθολογικές καταστάσεις, τρόπος ζωής κλπ) και οι βιβλιογραφικές αναφορές στο θέμα αυτό ποικίλλουν. Είναι όμως μη αμφισβητήσιμο το σημαντικό όφελος για την ποιότητα της ζωής ενός καπνιστή, που βέβαια γίνεται πολύ γρήγορα αντιληπτό (μέσα σε λίγες εβδομάδες ) και έχει να κάνει με τις απλές καθημερινές ασχολίες και δραστηριότητες ( πρωινό ξύπνημα, βάδιση, απόδοση και διαύγεια στην εργασία, sex κλπ)!!
Προβληματισμός τώρα!
Είναι σαφές ότι οι παραπάνω σκέψεις και αναφορές δεν αποτελούν ένα «στενά» ιατρικό άρθρο. Θα έλεγα ότι είναι μια κατάθεση εμπειρίας, μια προσπάθεια ενημέρωσης, «αφύπνισης» και διαλόγου της κοινωνίας μας ιδιαίτερα με τους νέους ανθρώπους. Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα κατά του καπνίσματος. Και με την ευχή, αυτή η ημέρα να μην έχει απλά εθιμοτυπικό χαρακτήρα στο μυαλό μας, αλλά να σταθεί ευκαιρία για ουσιαστικό προβληματισμό!!
*Για όλα τα στατιστικά και επιδημιολογικά στοιχεία που αναγράφονται υπάρχουν πλήρεις βιβλιογραφικές αναφορές.
Ο αγγειοχειρουργός Πέτρος Μουστόγιαννης είναι συνεργάτης στο νοσοκομείο Υγεία.
Το κάπνισμα αποτελεί σήμερα την πρώτη αιτία νοσηρότητας παγκοσμίως. Σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με μια σειρά από παθολογικές καταστάσεις, όπως ο καρκίνος στον πνεύμονα και σε άλλα όργανα, τα καρδιακά νοσήματα, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η περιφερική αγγειακή νόσος, η εγκεφαλική αγγειακή νόσος, η ελαττωματική εμβρυϊκή ανάπτυξη (σωματικά και νευρολογικά), το μειωμένο βάρος γέννησης κ.α. Υπάρχουν καταστάσεις που έχουν απόλυτη, σχέση με το κάπνισμα όπως για παράδειγμα η αποφρακτική θρομβαγγειίτιδα ή νόσος του Buerger).
Χιλιάδες μελέτες και επιστημονικές εργασίες από τη δεκαετία του 1950 προσπαθούν να προσεγγίσουν και να διερευνήσουν τις επιπτώσεις της χρήσης του καπνού στον άνθρωπο. Τα αποτελέσματα όλης αυτής της προσπάθειας καταδεικνύουν τις σοβαρότατες βλάβες που προκαλούνται στον ανθρώπινο οργανισμό και σε μεγάλο βαθμό έχουν περιγραφεί και κατανοηθεί οι μηχανισμοί αυτών των βλαβών.
Για παράδειγμα, η επίδραση του καπνίσματος στο αγγειακό ενδοθήλιο, (φλεγμονή και οξειδωτικές αντιδράσεις) είναι μία από τις αιτίες που ευνοούν την ανάπτυξη της αθηρωματικής πλάκας, με συνέπεια τη στένωση των αγγείων και τις αντίστοιχες κλινικές εκδηλώσεις. Επίσης έχει μελετηθεί επισταμένα ο μηχανισμός πρόκλησης νεοπλασματικών ή άλλων βλαβών στο πνευμονικό παρέγχυμα.
Πρόσφατη έρευνα
Αν και ο σκοπός αυτού του άρθρου δεν είναι η στείρα παράθεση αριθμών και ποσοστών, κρίνω σκόπιμο ν’αναφέρω επιγραμματικά μερικά ενδιαφέροντα στατιστικά στοιχεία. Σε ποσοστό 10% τα ελληνόπουλα ηλικίας 12 – 18 ετών, δηλώνουν συστηματικοί καπνιστές. Αυτό σημαίνει ότι στη χώρα μας καπνίζουν συστηματικά περισσότερα από 200000 παιδιά! Το 25% από αυτά θα χάσει αργότερα τη ζωή του από νόσο σχετική με το κάπνισμα! (Πρόσφατη έρευνα Χαροκόπειου Πανεπιστημίου).
Σ’ ότι αφορά στον ενήλικο ελληνικό πληθυσμό, καπνιστές είναι περίπου το 45 – 50%. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός πως το 85% αυτών δεν έχει πεισθεί για τις βλάβες που προκαλεί το παθητικό κάπνισμα.
Υπολογίζεται πως το 25% των συστηματικών καπνιστών έχουν προσδόκιμο επιβίωσης περίπου 8 – 12 χρόνια λιγότερα από το μέσο όρο, ενώ ο κίνδυνος εμφάνισης στεφανιαίας νόσου και εμφράγματος του μυοκαρδίου είναι τριπλάσιος από το μέσο όρο.
Περιέργεια και διαφήμιση η αιτία
Η χρήση του καπνού αποτελεί κοινωνικό φαινόμενο. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι καπνιστές σήμερα ξεκινούν τη συνήθεια αυτή, σε ηλικίες σαφώς μικρότερες από το παρελθόν, στην εφηβική ή ακόμα και στην παιδική ηλικία. Αυτή η πολύ πρόωρη έναρξη του καπνίσματος, αποτελεί από μόνη της σοβαρό παράγοντα κινδύνου και συγκεκριμένα αν προκύψει σε ηλικία από 16 ετών και κάτω, διπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης περιφερικής αγγειακής νόσου αργότερα. Αυτό βέβαια είναι αποτέλεσμα πολλών παραμέτρων που σχετίζονται με το κοινωνικό περιβάλλον, την οικογένεια, το σχολείο, τις ανθρώπινες σχέσεις.
Ένα παιδί που μεγαλώνει σε περιβάλλον καπνιστών έχει πάρα πολλές πιθανότητες να γίνει και το ίδιο καπνιστής. Επίσης κυρίαρχο ρόλο σε αυτή την εξέλιξη, παίζει η βιομηχανία της διαφήμισης μέσα από τη διαμόρφωση συγκεκριμένων προτύπων προσωπικής, επαγγελματικής ή κοινωνικής επιτυχίας, που σαν βασικό και κυρίαρχο συστατικό τους έχουν το κάπνισμα.
Άλλωστε οι ίδιοι οι καπνιστές ομολογούν ότι ξεκίνησαν το κάπνισμα είτε από περιέργεια, είτε από παρότρυνση της παρέας κλπ. Το γιατί αυτή η κατ’ αρχήν «δοκιμαστική» εμπειρία ,εξελίσσεται συνήθως ή σχεδόν πάντα ,σε μόνιμη συνήθεια και ανάγκη, είναι ένα θέμα που σχετίζεται οπωσδήποτε με τα συστατικά του καπνού, ή πιο σωστά του τσιγάρου.
Μενθόλη παντού
Η διάκριση μεταξύ καπνού και τσιγάρου είναι νομίζω απαραίτητη, γιατί είναι γνωστό, ότι τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια, τα περισσότερα τσιγάρα περιέχουν εκτός από τον καπνό και πολλές άλλες ουσίες και προσμίξεις. Ο Καθηγητής Heinz-Walter Thielman αναφέρει ότι σε κάθε τσιγάρο μπορεί να υπάρχουν έως και 600 τέτοιες κατάλληλα χημικά επεξεργασμένες ουσίες, που αποτελούν το 10% του βάρους του.
Συγκεκριμένα, στις 26 Μαρτίου 2005, δημοσιεύτηκαν στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό BMJ, τα αποτελέσματα μελετών του Γερμανικού Κέντρου Έρευνας του Καρκίνου που εκπονήθηκαν στη Χαϊδελβέργη και στο Αμβούργο, στις οποίες αναφέρεται ότι οι καπνοβιομηχανίες χρησιμοποιούν ουσίες όπως η μενθόλη (όχι μόνο στα τσιγάρα που χαρακτηρίζονται έτσι),η ζάχαρη, διάφορα αρωματικά, η αμμωνία και το κακάο, έτσι ώστε να κάνουν ευκολότερο και πιο ευχάριστο το κάπνισμα ιδιαίτερα στα παιδιά και στους εφήβους.
Για παράδειγμα η εισπνοή της μενθόλης, προκαλεί μια τοπική και προσωρινή αναισθησία στον αναπνευστικό βλεννογόνο, με αποτέλεσμα να είναι ευκολότερη η βαθιά εισπνοή του καπνού, ιδιαίτερα στους αρχάριους καπνιστές, με συνέπεια βέβαια τη μεγαλύτερη και γρηγορότερη έκθεση στη νικοτίνη, που με τη σειρά της βέβαια προκαλεί εθισμό και εξάρτηση.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή η δραστηριότητα δεν είναι παράνομη, όπως χαρακτηριστικά δηλώνει ο πρόεδρος της Ένωσης των Γερμανικών Καπνοβιομηχανιών Wolfgang Heiner, ενώ για την ώρα μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει επιχειρηθεί νομικά να αλλάξει αυτό το καθεστώς. Τελειώνω την αναφορά μου στο συγκεκριμένο θέμα, με τη σκέψη ότι πιθανώς τα όσα προαναφέρθηκαν, καθιστούν μάλλον ανίσχυρο το επιχείρημα των καπνιστών και κυρίως των βιομηχανιών, να παρουσιάζουν το κάπνισμα ως προϊόν ελεύθερης βούλησης και ως άσκηση ενός θεμελιώδους δικαιώματος προσωπικής ελευθερίας.
Παθητικοί καπνιστές
Μια άλλη παράμετρος που ήδη αναφέρθηκε είναι το παθητικό κάπνισμα. Είναι σαφές ότι οι παθητικοί καπνιστές κινδυνεύουν πολύ περισσότερο απ’ ότι πιστεύαμε παλιότερα, ή από ότι οι Έλληνες καπνιστές πιστεύουν στην πλειοψηφία τους ακόμη και σήμερα όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Στη Μεγάλη Βρετανία πεθαίνουν από το παθητικό κάπνισμα κάθε χρόνο 2700 άνθρωποι, ηλικίας 20-64 χρόνων και άλλοι 8000 με ηλικία από 65 χρόνια και πάνω.
Και βέβαια νομίζω ότι εδώ εγείρεται ένα τεράστιο ζήτημα, με νομικές αλλά κυρίως ηθικές προεκτάσεις. Εναπόκειται στο κράτος και στην οργανωμένη πολιτεία, να θέσει τους κανόνες εκείνους που θα προστατεύουν τους μη καπνιστές από την αθέλητη έκθεσή τους σε σοβαρούς κινδύνους για την υγεία τους, που απορρέουν από την, (ας μου επιτραπεί η έκφραση), καταχρηστική άσκηση ενός άλλου δικαιώματος, όπως είναι το κάπνισμα.
Εν κατακλείδι, θεωρώ ότι σε μια ευνομούμενη πολιτεία, πρέπει να δίνεται η ευκαιρία σε κάθε πολίτη, να ασκεί τα δικαιώματά του (πχ. ειδικοί χώροι για αυτούς που θέλουν οπωσδήποτε να καπνίσουν). Αν όμως αυτό για λόγους αντικειμενικούς δεν είναι κατορθωτό, τότε το δικαίωμα του μη καπνιστή είναι υπέρτερο και πρέπει κατά τη γνώμη μου να γίνεται σεβαστό.
Εδώ βέβαια πρέπει να ειπωθεί ότι τα τελευταία χρόνια γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια σε παγκόσμιο επίπεδο, με σκοπό τη μείωση του καπνίσματος. Αν και τα οικονομικά συμφέροντα είναι τεράστια, επιχειρείται να ελεγχθεί το φαινόμενο, τόσο νομικά, όσο και σε επίπεδο ενημέρωσης.
Θέλουν να το κόψουν
Είναι χαρακτηριστικό ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες και στη Μεγάλη Βρετανία ,για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία, το 70-80% των καπνιστών δηλώνουν πρόθεση να κόψουν το κάπνισμα, ενώ το 30-40% αυτών κάνουν τουλάχιστον μια τέτοια προσπάθεια το χρόνο. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι και τεχνικές διακοπής του καπνίσματος. Ειδικά ιατρεία με ειδική φαρμακευτική αγωγή (η οποία τα τελευταία χρόνια εμπλουτίζεται με νέα πολλά υποσχόμενα φάρμακα), δερματικά αυτοκόλλητα επιθέματα με υποκατάστατα της νικοτίνης, βελονισμός, ομοιοπαθητική κλπ. Ανασχετικό παράγοντα αποτελεί η άποψη ότι με τη διακοπή του καπνίσματος, θα αυξηθεί το σωματικό βάρος του καπνιστή.
Τα αποτελέσματα αυτών των μεθόδων ποικίλλουν και δεν υπάρχουν για την ώρα κριτήρια αντικειμενικής αξιολόγησης. Πάντως; όπως και αν έχουν τα πράγματα, είναι σαφές, ότι βασικός και θεμελιώδης παράγοντας για την επιτυχία αυτής της προσπάθειας, είναι το μυαλό και η θέληση του καπνιστή. Ένα βασικό ερώτημα που απασχολεί πολλούς καπνιστές, είναι εάν και μετά από πόσο χρονικό διάστημα από τη διακοπή του καπνίσματος ο οργανισμός θα επανέλθει στη φυσιολογική του κατάσταση. Η απορία αυτή είναι πλασματική, ή ακόμα καλύτερα παραπλανητική. Κι’ αυτό γιατί πολλές φορές, με τη σκέψη ότι ποτέ η υγεία τους δεν πρόκειται ν’ αποκατασταθεί πλήρως, δε βρίσκουν τη δύναμη και τη θέληση που όπως είπαμε απαιτείται, για να σταματήσουν το κάπνισμα.
Και βέβαια επί της ουσίας, σαφώς και έχει νόημα η διακοπή του καπνίσματος, σε οποιαδήποτε φάση της ζωής ενός καπνιστή. Το πόσο πολύ και πόσο γρήγορα θα ωφεληθεί κανείς, εξαρτάται από πολλές παραμέτρους (διάρκεια καπνίσματος, πιθανές βλάβες που ήδη έχουν προκληθεί, σύνοδες παθολογικές καταστάσεις, τρόπος ζωής κλπ) και οι βιβλιογραφικές αναφορές στο θέμα αυτό ποικίλλουν. Είναι όμως μη αμφισβητήσιμο το σημαντικό όφελος για την ποιότητα της ζωής ενός καπνιστή, που βέβαια γίνεται πολύ γρήγορα αντιληπτό (μέσα σε λίγες εβδομάδες ) και έχει να κάνει με τις απλές καθημερινές ασχολίες και δραστηριότητες ( πρωινό ξύπνημα, βάδιση, απόδοση και διαύγεια στην εργασία, sex κλπ)!!
Προβληματισμός τώρα!
Είναι σαφές ότι οι παραπάνω σκέψεις και αναφορές δεν αποτελούν ένα «στενά» ιατρικό άρθρο. Θα έλεγα ότι είναι μια κατάθεση εμπειρίας, μια προσπάθεια ενημέρωσης, «αφύπνισης» και διαλόγου της κοινωνίας μας ιδιαίτερα με τους νέους ανθρώπους. Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα κατά του καπνίσματος. Και με την ευχή, αυτή η ημέρα να μην έχει απλά εθιμοτυπικό χαρακτήρα στο μυαλό μας, αλλά να σταθεί ευκαιρία για ουσιαστικό προβληματισμό!!
*Για όλα τα στατιστικά και επιδημιολογικά στοιχεία που αναγράφονται υπάρχουν πλήρεις βιβλιογραφικές αναφορές.
Ο αγγειοχειρουργός Πέτρος Μουστόγιαννης είναι συνεργάτης στο νοσοκομείο Υγεία.
Μπασκετικό φόρουμ είμαστε...νέα παιδιά που αθλούμαστε...δε νομίζω να καπνίζει κανείς εδώ μέσα,ε?
.
Συνήθως είναι άλλοι λόγοι, ακόμα κι αν αυτό έφταιγε να το αρχίσει κάποιος. Κι αυτό μια απόλαυση είναι 
).
και σε 7 λεπτά σε κουβαλάει το φορείο. Και δεν μου αρέσει ο τρόπος που το αρχίζουν μερικοί διότι έχει καταντήσει ένα από τα στάνταρ πλέον για να χτυπήσεις γκόμενα. No Smoking, No γκόμενα.
