Σήμερα έχω όρεξη, πάμε για ένα
Tip of the Day 2 : Συγκέντρωση Βασικών Πληροφοριών για την Ανάπτυξη ενός Σχεδίου για όλη την Αγωνιστική Περίοδο. Κάτι που θεωρώ ότι είναι σημαντικό εργαλείο για ένα προπονητή και καλή πληροφορία για ένα παίκτη ώστε να καταλάβει πως δουλεύει ο προπονητής του. Ξεκινάμε πάντα με τις εξής παραμέτρους :
Αρχικές Παράμετροι-Πόσες προπονήσεις θα έχουμε σε ολόκληρη την αγωνιστική περίοδο.
-Πόσους επίσημους και ανεπίσημους αγώνες θα έχουμε σε ολόκληρη την αγωνιστική περίοδο.
-Πόσους αθλητές θα προπονούμε.
-Ποιο είναι το εύρος των ηλικιών των αθλητών μας.
-Ποια είναι τα επίπεδα των ικανοτήτων και η πείρα των αθλητών μας στην αρχή της αγωνιστικής περιόδου.
-Ποιες εγκαταστάσεις διατίθενται για τις προπονήσεις.
-Ποιος εξοπλισμός διατίθεται για τις ανάγκες μας.
-Ποιες βοηθητικές πηγές (μαγνητοσκοπημένες ταινίες, φωτογραφίες, βιβλία, κλπ.) διατίθενται.
-Ποιοι άλλοι παράγοντες θα μπορούσαν να επηρεάσουν το σχεδιασμό της αγωνιστικής περιόδου (καιρικές συνθήκες, πρόγραμμα σχολείων, φροντιστηρίων, σημαντικών αθλητικών γεγονότων κλπ.).
Σχεδιασμός Αθλητικής Περιόδου Πολλοί προπονητές αποτυγχάνουν να αναπτύξουν λειτουργικούς σχεδιασμούς για την αγωνιστική περίοδο, επειδή είτε δε γνωρίζουν πώς να τους αναπτύξουν είτε νομίζουν ότι η διαδικασία σχεδιασμού είναι πολύ χρονοβόρα και πολύπλοκη.
Θα προσπαθήσουμε στη συνέχεια να απομακρύνουμε αυτά τα εμπόδια για σχεδιασμό. Θα δείξουμε έναν ευθύ πολύ πρακτικό τρόπο για την ανάπτυξη ενός σχεδιασμού για την αγωνιστική περίοδο. Θα απαιτήσει λίγη εργασία, αλλά ο χρόνος που θα επενδύσουμε για σχεδιασμό θα αποδώσει μεγάλα ''μερίσματα'', οι αθλητές μας θα μάθουν περισσότερα, οι προπονήσεις μας θα είναι πιο ευχάριστες και θα εξοικονομήσουμε σημαντικό χρόνο μακροπρόθεσμα.
Τα βήματα για την ανάπτυξη ενός σχεδιασμού αθλητικής περιόδου είναι:
1. Ο καθορισμός των στόχων της ομάδας.
2. Η αξιολόγηση των ικανοτήτων και των γνώσεων των αθλητών πριν την έναρξη της αγωνιστικής περιόδου.
3. Ο σχεδιασμός των προπονήσεων.
Καθημερινό Σχέδιο Σαν προετοιμασία επίσης για την ανάπτυξη του σχεδιασμού μας για την αγωνιστική περίοδο, απαιτείται ένα ημερήσιο σχέδιο, που θα πρέπει να περιέχει, εκτός των στόχων τεχνικής και τακτικής, τον αριθμό των προπονήσεων ή προπονητικών μονάδων και στόχους ψυχοκινητικής διάστασης. Το καθημερινό προπονητικό σχέδιο θα πρέπει να αποτελεί το συνδετικό κρίκο, όχι μόνο στο ετήσιο πρόγραμμα, αλλά και να συμβάλλει και στην επίτευξη των άμεσων και μικροπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων στόχων της ομάδας.
Έλεγχος Πραγματικότητας Αφού κάνουμε τον κατάλογο των αντικειμένων που θέλουμε να διδάξουμε για καθέναν από τους στόχους, ελέγχουμε κάθε στοιχείο του για τη σχέση του με την πραγματικότητα.
Για τους τεχνικούς και τους τακτικούς στόχους, αξιολογούμε την καταλληλότητα κάθε στοιχείου που πρέπει να διδαχτεί κάνοντας τις ακόλουθες ερωτήσεις:
Έχουν οι αθλητές τη φυσική δύναμη και αντοχή να εκτελέσουν την άσκηση;
Έχουν οι αθλητές ικανοποιητικό κινητικό συντονισμό, για να αρχίσουν να μαθαίνουν την άσκηση;
Είναι η άσκηση ασφαλής για κατάλληλα προπονημένους αθλητές;
Για όλους τους στόχους εξετάζουμε την καταλληλότητα του αντικειμένου που θα διδάξουμε κάνοντας τις ακόλουθες ερωτήσεις:
Το συγκεκριμένο αντικείμενο συνεισφέρει στο διδακτικό στόχο πιο αποτελεσματικά από άλλες επιλογές;
Ενδιαφέρονται οι αθλητές για την εκμάθηση του αντικειμένου; Αν όχι, πώς μπορεί να δημιουργηθεί ενθουσιασμός για την εκμάθηση σε αυτό το επίπεδο;
Έχουν οι αθλητές ικανοποιητική συναισθηματική και γνωστική ωριμότητα, για να αρχίσουν την εκμάθηση του αντικειμένου;
Αν η απάντηση σε οποιαδήποτε από αυτές τις ερωτήσεις είναι όχι, αντικαθιστούμε ή αφαιρούμε το στοιχείο από τον κατάλογο, ή διδάσκουμε τα προαπαιτούμενα που θα προετοιμάσουν τους αθλητές για την εκμάθηση του αντικειμένου που έχουμε επιλέξει.
Έπειτα, ανασκοπούμε όλα τα στοιχεία πάλι, έχοντας κατά νου τις ακόλουθες συνθήκες, οι οποίες θα καθορίσουν πόσο μπορούμε να διδάξουμε:
-Το διαθέσιμο χρόνο της προπόνησης.
-Τον αριθμό αθλητών ανά προπόνηση.
-Το επίπεδο φυσικής και ψυχοδυναμικής ανάπτυξης των αθλητών.
-Τις εγκαταστάσεις, τον εξοπλισμό και τα διαθέσιμα χρήματα για την αγωνιστική περίοδο.
Είναι καλή ιδέα να έχουμε στον κατάλογο λίγα περισσότερα στοιχεία από όσα νομίζουμε ότι μπορούμε να διδάξουμε κατά τη διάρκεια της αγωνιστικής περιόδου, αλλά κρατάμε το σχεδιασμό ρεαλιστικό.
Σειρά Διδασκαλίας για μία Περίοδο -Βασικές αρχές εκπαίδευσης
-Καθορισμός στόχων
-Είδη ντρίπλας
-Υποδοχή και έλεγχος της μπάλας
-Πάσα, ονόματα θέσεων και ρολόι
-Προσποιήσεις, στοιχεία του παιχνιδιού
-Σουτ, κύρια και δευτερεύοντα σφάλματα
-Φύλαξη αντιπάλου με ή χωρίς τη μπάλα
-Ξεμαρκάρισμα χωρία τη μπάλα
-Πλάγια αμυντικά βήματα
-Block out
-Επιθετικές στρατηγικές
-Ομαδική δουλειά
-Άμυνες εναντίον συγκεκριμένων επιθετικών σχημάτων
-Τύποι άμυνας
-Προοπτική επιτυχίας και αποτροπή αποτυχίας
-Εσωτερική κινητοποίηση
-Μέθοδοι αντιμετώπισης φυσικής πίεσης
-Μέθοδοι αντιμετώπισης ψυχοδιανοητικής πίεσης
-Πρόληψη και αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας και τραυματισμών
-Στοιχεία ισορροπημένης δίαιτας
-Πρόληψη νερού και γεύματα πριν και μετά το παιχνίδι
-Παράγοντες μυϊκής ισχύος
-Ενεργειακή ισορροπία, ύπνος και ξεκούραση
-Σωματική διάπλαση και βάρος
-Επιθετικά συστήματα, έννοιες αεροβικής ισχύος, έννοιες αναεροβικής ισχύος
-Φάρμακα και τα αποτελέσματά τους στην υγεία και την αθλητική απόδοση
-Αθλητικό πνεύμα, σεβασμός κ.α.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι ο κατάλογος που μόλις ετοιμάσαμε, αντικατοπτρίζει μια σειρά εννοιών, που ανάλογα με τη φιλοσοφία μας και το επίπεδο που δουλεύουμε, θα προσπαθήσουμε να διδάξουμε. Κάθε στοιχείο που θα επιλέξουμε, θα πρέπει να διδάσκεται επανειλημμένα σε όλη τη διάρκεια της αγωνιστικής περιόδου. Επιπλέον ένα στοιχείο μπορεί να αποτελέσει μόνο ένα μέρος της προπόνησης ή μπορεί να είναι η μοναδική έμφασή της. Αυτό εξαρτάται από το σχεδιασμό μας.
Τελικά προσπαθούμε να ισορροπήσουμε τη φυσική με την ψυχοδιανοητική δραστηριότητα. Αν και οι αθλητές μας χρειάζονται να μάθουν για πολλές έννοιες, αποφεύγουμε τον πειρασμό να κάνουμε απλώς διαλέξεις. Κρατάμε τις προπονήσεις μας γεμάτες ποικιλία και δραστηριότητα.
Αν ακολουθήσουμε τα παρακάτω τρία βασικά βήματα σχεδιασμού θα έχουμε έναν καλό σχεδιασμό αγωνιστικής περιόδου και καθημερινών προπονήσεων.
1. Καθορισμός διδακτικών στόχων.
2. Επιλογή ασκήσεων (αντικειμένου διδασκαλίας)
3. Οργανωτική δομή της προπόνησης (οργάνωση διδακτέας ύλης).
Αν και είναι λίγο χρονοβόρο, μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι δεν είναι και τόσο δύσκολο και θα εξοικονομήσουμε περισσότερο χρόνο, όταν θα σχεδιάζουμε τις προπονήσεις αργότερα. Αν είναι ο πρώτος μας σχεδιασμός αγωνιστικής περιόδου και ειδικά αν είναι η πρώτη μας χρονιά σαν προπονητές, το σχέδιό μας σίγουρα δε θα είναι τέλειο. Παρόλα αυτά μας δίνει μια οργανωμένη προσέγγιση και ένα συστηματικό τρόπο να βελτιώσουμε το σχέδιό μας αργότερα στην αγωνιστική περίοδο ή σε μελλοντικές αγωνιστικές περιόδους.
Θα εξηγήσουμε επίσης τα δύο τελικά βήματα για το διαδακτικό σχεδιασμό έτσι, ώστε να είμαστε έτοιμοι για τις λίγες πρώτες προπονήσεις μας.
Σχεδιασμός Προπονήσεων Η αξιολόγηση πριν την αγωνιστική περίοδο θα μας δώσει πολλές πληροφορίες για το πώς να σχεδιάσουμε τις προπονήσεις μας. Θα γνωρίζουμε περισσότερα για το τι γνωρίζουν ή δε γνωρίζουν οι αθλητές μας, για τις διαφορές στις γνώσεις και τις ικανότητες μέσα στην ομάδα και για τα στοιχεία στα οποία χρειάζεται να δώσουμε έμφαση στις αρχικές προπονήσεις. Στην πράξη, καθώς θα αναλύουμε τα αποτελέσματα της αξιολόγησής μας, μπορεί να θελήσουμε να τροποποιήσουμε μερικά αντικείμενα διδασκαλίας και τη σειρά με την οποία σχεδιάσαμε να τα διδάξουμε στο σχεδιασμό της αγωνιστικής περιόδου.
Τα βασικά στοιχεία ενός σχεδίου προπόνησης είναι:
Στόχος προπόνησηςΠροσδιορίζουμε σαφώς τι θέλουμε οι αθλητές να γνωρίζουν ή να είναι ικανοί να εκτελέσουν σαν αποτέλεσμα αυτής της προπόνησης.
ΕξοπλισμόςΚάνουμε έναν κατάλογο με τα αντικείμενα που χρειαζόμαστε για την προπόνηση (π.χ. μπάλες, εμπόδια, κώνους, ''ασπίδες''). Πριν την προπόνηση ελέγχουμε τον εξοπλισμό που σχεδιάζουμε να χρησιμοποιήσουμε, για να βεβαιωθούμε ότι είναι ασφαλής, καθαρός και λειτουργικός. Επίσης κάνουμε όποιες ειδικές διευθετήσεις χώρων απαιτούνται στις εγκαταστάσεις.
Δραστηριότητες ΠροπόνησηςΟι συνηθισμένες δραστηριότητες μιας προπόνησης και η σειρά με την οποία τυπικά συμβαίνουν, εξηγούνται στη συνέχεια. Χρησιμοποιούμε τον κατάλογο σαν οδηγό. Σε κάποιες όμως μπορεί να μη χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέρη ή να μην ακολουθήσουμε τη συγκεκριμένη σειρά.
Πρέπει να αναπτύξουμε ένα χρονοδιάγραμμα για κάθε μέρος της προπόνησης το ποίο θα μας βοηθήσει να αξιοποιήσουμε το χρόνο σωστά και να επιτύχουμε το στόχο της προπόνησης. Αλλά δεν πρέπει να φοβόμαστε να αναπροσαρμόσουμε το χρονοδιάγραμμα, καθώς η προπόνηση εξελίσσεται. Οι αθλητές μπορεί να χρειάζονται περισσότερο χρόνο από αυτόν που εμείς προσδιορίσαμε για την εκμάθηση κάποιας δύσκολης δεξιότητας. Όλοι μπορεί κάποια στιγμή να ''κολλήσουν'' και θα πρέπει να εισάγουμε κάτι καινούριο, για να τους κινητοποιήσουμε.
Ζέσταμα (Προθέρμανση)Κάθε προπόνηση πρέπει να αρχίζει με προθέρμανση 10-15 λεπτών. Η αναγκαιότητα της πηγάζει από λόγους φυσιολογίας, πρόληψης τραυματισμών και ψυχολογικής ετοιμότητας.
Προπόνηση δεξιοτήτων που έχουν προδιδαχθείΟι προδιδαχθείσες δεξιότητες, ειδικά εκείνες στις οποίες οι αθλητές μας χρειάζονται βελτίωση, πρέπει να διδάσκονται κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η οποία διαρκεί 20-40 λεπτά. Αυτή η προπόνηση πρέπει να παίρνει τη μορφή ασκήσεων που εμείς έχουμε σχεδιάσει ή πήραμε από άλλες πηγές. Οι ασκήσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές για την εκμάθηση της δεξιότητας, ευχάριστες και ασφαλείς.
Είναι καλή ιδέα να επιτρέπουμε μερικές φορές στην ομάδα να βοηθά στο σχεδιασμό των ασκήσεων, γιατί οι αθλητές μας θα προπονηθούν σκληρότερα όταν μοιράζονται τη δημιουργία μιας άσκησης. Πρέπει να είμαστε όσο πιο δημιουργικοί μπορούμε, ώστε να αποφεύγουμε οι ασκήσεις να γίνονται μονότονες. Οι αθλητές μαθαίνουν πολύ λίγα εκτελώντας απλώς τις κινήσεις μιας άσκησης, όταν η προσοχή τους βρίσκεται μακριά από αυτό που κάνουν.
Είναι καλή ιδέα να διαθέσουμε λίγο χρόνο σε αυτή τη νέα περίοδο για τους αθλητές να εξατομικεύσουν την προπόνησή τους. Απλώς τους αφήνουμε να ασκηθούν σε εκείνες τις δεξιότητες που χρειάζονται περισσότερη βελτίωση. Επιτρέπουμε να ασκηθούν στις δεξιότητες με όποιο τρόπο τους αρέσει, εφόσον αυτός είναι ασφαλής και αποτελεσματικός για μάθηση
Sorry, το έκανα όσο πιο συνοπτικό μπορούσα
Και αν βαριέστε με αυτά, σιγά σιγά θα αρχίσω να βάζω περισσότερα "παικτικά" tips και drills